Cây kiến cò là một cây thuốc quan trọng, nó còn có tên gọi khác là cây lác, bạch hạc hay nam uy linh tiên mọc hoang ở nhiều tỉnh phía Bắc nước ta. Có tác dụng trị huyết áp, tiểu đường, hắc lào, ghẻ ngứa, eczema mãn tính.
Vậy cây kiến cò là gì? Cách tìm kiếm, tác dụng của cây kiến cò trong việc điều trị bệnh? Cùng tham khảo bài viết sau đây để hiểu kỹ và tìm hiểu rõ hơn về những thành phần và công dụng của nó.
Cây kiến cò là thảo dược gì?
Cây kiến cò có tên khoa học là Rhinacanthus nasutus thuộc họ Acanthaceae (họ ô rô), còn có tên gọi quen thuộc khác là cây bạch hạc hay thuốc lá nhỏ.
Cây kiến cò là loại cây nhỏ, cao 1m đến 2m, mọc thành bụi, có rễ chùm. Thân non và lá kiến cò có lông mịn, mọc đối xứng, có cuống dài 2 đến 5mm, phiến lá hình trứng thuôn dài. Mặt trên của lá thì nhẫn, mặt dưới của lá có lông mịn.
Hoa kiến cò màu trắng nom như hạc nên nó mới còn có tên gọi khác là cây bạch hạc.
Bộ phận dùng của cây kiến cò
Lá, thân và rễ của cây kiến cò là bộ phận được sử dụng để chế biến thành thuốc. Trong đó rễ cây là bộ phận được dùng nhiều nhất, có thể để tươi hoặc khô để làm thuốc. Rễ khi mới đào bẻ đôi để lâu sẽ có màu đỏ, lớp vỏ ngoài dễ bong.
Thu hái, chế biến, bảo quản kiến cò
Có thể thu hái quanh năm. Nhưng thời điểm thích hợp nhất là vào tháng 8, khi cây ra hoa.
Sau khi thu hái, thì chế biến rửa sạch, phơi khô hoặc dùng tươi. Có thể ngâm rượu hoặc nấu thành cao.
Để dược liệu nơi khô ráo, thoáng mát để bảo quản được lâu và có chất lượng sử dụng tốt nhất.
Thành phần dưỡng chất của cây kiến cò
Thành phần chính là hoạt chất Anthranoid (rhinacnathin) tương đương như axit chrysophanic và axit frangulic.
Tìm cây kiếm cò ở đâu?
Từ xa xưa, người dân tại các tỉnh vùng núi phía bắc và các tỉnh miền Tây Nam Bộ như Trà Vinh, Long An đã tìm kiếm loài cây này để tắm trị bệnh ngoài da, bệnh chàm.
Hiện tại việc tìm cây này khá khó khăn vì loài cây này mọc chủ yếu ngoài tự nhiên. Loài rễ rất nhỏ và khá hiếm nên ít người tìm được.
Cây kiến cò mọc ở đâu?
Quả là ngạc nhiên, khi cây kiến cò là loại cây mọc hoang ở các tỉnh phía Bắc nước ta, ở miền Nam thì ít thấy hơn. Ngoài ra còn phân bố nhiều ở châu Phi, Malaysia, Ấn Độ,…. Hiện tại vì cây này làm thuốc nên một số hộ gia đình có trồng ở Củ Chi TPHCM và tỉnh Tây Ninh, nhưng chỉ số lượng nhỏ.
Cây kiến cò trị bệnh gì?
Trải qua nhiều cuộc nghiên cứu, các nhà khoa học đã chỉ ra với tính chất chống oxy hóa, cây kiến cò có khả năng điều trị các bệnh thoái hóa thần kinh: bệnh parkinson, mất trí, đột quỵ, bệnh Alzheimer,…
Bên cạnh đó, các hoạt chất trong dược liệu giúp tăng cường hễ miễn dịch cho cơ thể, bảo vệ tốt tế bào thần kinh, hỗ trợ điều trị ung thư và hạ huyết áp.
Ngoài ra, cây kiến cò có khả năng chống nấm, kháng virus, kháng khuẩn, kháng viêm,… Ngăn ngừa và điều trị các bệnh hắc lào, eczema, ghẻ ngứa ngoài da.
Cây kiến cò có tác dụng gì?
Cây kiến cò có nhiều tác dụng như điều trị rắn cắn, hỗ trợ điều trị các bệnh tiểu đường, cao huyết áp, viêm gan, lao phổi. Ngoài ra còn khắc phục độ nhạy của insulin, trừ khử muỗi vằn, muỗi culex và một số loại côn trùng khác.
Giảm sự tích tụ chất béo trong gan, giảm nồng độ lipid trong huyết thanh và mô gan, giảm cân ngăn chặn tình trạng béo phì. Vậy cây kiến cò có tác dụng gì? Sau đây là một số công dụng phổ biến và bài thuốc điều trị hiệu quả.
Cây kiến cò có tác dụng giúp điều trị lang bang, hắc lào
Eczema hay còn gọi là chàm do rối loại của một số yếu tố trong cơ thể, gây ám ảnh và khủng khiếp đối với người bệnh làm cho ta cảm thấy ngứa ngáy và rất đau rát. Bài thuốc sau đây sẽ giúp bạn điều trị căn bệnh này vô cùng hiệu quả.
Sử dụng 200 gram lá và thân kiến cò hoặc thay 100 gram rễ mang đi thái nhỏ và giã nát. Ngâm dược liệu vừa giã với 100 ml cồn etylic 70 độ trong khoảng thời gian từ 7 đến 14 ngày, sau đó lọc dung dịch qua lớp vải xô.
Lấy dịch thuốc thoa vào vùng da bệnh từ 2 đến 3 lần trong ngày, sử dụng từ 3 ngày trở lên sẽ khỏi. Hoặc người dùng có thể ngâm rễ kiến cò với rượu hoặc giấm trong 7 ngày, sau đó sử dụng cũng vô cùng hiệu quả.
Ngoài bệnh eczema ra thì những căn bệnh khác như lang ben, hắc lào cũng dùng bài thuốc trên và kết quả điều trị vô cùng hiệu quả.
Cây kiến cò có tác dụng điều trị đau thần kinh tọa
Nguyên liệu: dùng 12 gram thân và lá kiến cò (hoặc thay thế bằng 8 gram rễ), 12 gram ráy sơn thục, 12 gram rễ lá lốt, 16 gram cẩu tích, 8 gram quế chi, 8 gram quả quýt, 8 gram ngải cứu, 12 gram rễ cỏ xước.
Mang tất cả các nguyên liệu đem đi rửa sạch và đun sôi với 2 lít nước. Uống mỗi ngày 1 thang sử dụng 10 thang trở lên bệnh tình sẽ thuyên giảm.
Tác dụng của cây kiến cò trị đau nhức xương khớp
Nguyên liệu: 16 gram thân và lá kiến cò hoặc thay bằng 12 gram rễ kiến cò, 16 gram hy thiêm, 16 gram thổ phục linh, 16 gram ké đầu ngựa, 16 gram kim ngân hoa, 8 gram bạch chỉ, 8 gram quế chi, 12 gram ý dĩ, 12 gram tỳ giải, 12 gram cam thảo nam.
Cây kiến cò có tác dụng giúp trị đau nhức xương khớp
Đem tất cả nguyên liệu đi rửa sạch cho vào nồi cùng với 2 lít nước. Sắc và uống mỗi ngày 1 thang. Sử dụng từ 10 đến 20 thang bệnh tình sẽ thuyên giảm ngay.
Công dụng của cây kiến cò chữa bệnh Parkinson, Alzeheimer
Sử dụng 15 gram rễ kiến cò rửa thật sạch và phơi dưới ánh nắng gắt, sau khi phơi xong cho vào nồi đun sôi với 3 chén nước cho đến khi trong nồi cạn còn 1 chén nước và sử dụng.
Công dụng của cây kiến cò hỗ trợ điều trị ung thư
Dùng 20 gram dược liệu bao gồm thân, lá, rễ kiến cò sắc nước uống hàng ngày.
Tác dụng của cây kiến cò giúp hạ huyết áp, tiểu đường
Sử dụng 20 gram lá kiến cò rửa sạch và phơi khô. Sau đó cho dược liệu vào nồi và sắc với 3 chén nước lọc đến khi cạn còn 1 chén. Uống hàng ngày kết hợp với chế độ ăn uống lành mạnh, tập luyện thể dục thể thao mới phát huy hết được tác dụng.
Công dụng của cây kiến cò trị bệnh lao phổi
Đem 20 gram thân và lá kiến cò đun sôi với 3 chén nước đến khi 1 chén. Thêm đường rồi sử dụng hàng ngày và kiên trì, bệnh tình sẽ thuyên giảm.
Công dụng của cây kiến cò trị ghẻ lở
Sử dụng: 20 gram lá cây cây kiến cò, 20 gram rễ cây muồng trâu, 100 ml rượu trắng.
Sắt nhỏ các nguyên liệu trên và cho vào lọ thủy tinh. Sau đó đổ rượu vào và ngâm trong vòng 1 tuần là có thể sử dụng ngay. Lấy tâm bông chấm vào dung dịch và thoa vùng ghẻ lỡ, ghẻ ngứa. Sau 1 đến 2 ngày những cơn ngứa do ghẻ gây ra sẽ xoa dịu và từ từ lành hẳn.
Lưu ý khi sử dụng cây kiến cò
Người cao tuổi hoặc trẻ em nên có tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi muốn sử dụng.
Đối với người bệnh cao huyết áp, không nên xem cây kiến cò là một loại thuốc trị bệnh lâu dài mà chỉ xem là loại thuốc điều trị giảm huyết áp tạm thời và sau đó tìm liệu trình thuốc hợp lý để sử dụng.
Khi sử dụng thuốc lần đầu nên sử dụng giảm một nửa so với liệu lượng quy định. Điều này giúp cơ thể bạn tránh những phản ứng và tác dụng phụ của cây kiến cò và giúp cơ thể làm quen với thuốc.
Lạm dụng cây kiến cò sử dụng quá nhiều sẽ dẫn đến tình trạng ngộ độc.
Phụ nữ có thai và đang cho con bú không nên sử dụng. Nếu muốn sử dụng thì hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ.