Cây chỉ thiên là một loài cỏ có khả năng thanh nhiệt, giúp giải độc, lợi tiểu, chữa ho sốt, viêm họng, chữa viêm loét miệng, đặc biệt chữa viêm xoang cực kì hiệu quả. Vậy cây chỉ thiên chữa bệnh gì? Cách dùng chữa viêm xoang như thế nào? Chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu thêm về loại cỏ thảo dược này nhé!
Cây chỉ thiên là cây gì?
Cây chỉ thiên là loại cỏ thảo dược hàng đầu trong việc điều trị viêm amindan, viêm họng. Còn có tên gọi là cây chữ thiên, cỏ chỉ thiên, cỏ lưỡi mèo, địa đảm cầu hay bồ công anh, thuộc họ cúc Asteraceae.
Một số nơi ở các tỉnh Nam Bộ và Trung Bộ thường gọi loại cỏ này là cây lưỡi mèo. Còn một số người miền Nam gọi nó là cây bồ công anh. Tùy thuộc vào nơi phân bố mà nó được gọi tên khác nhau.
Mô tả hình ảnh cây chỉ thiên
Cây chỉ thiên là một loại cỏ mọc hoang dại, sống lâu năm, thân cây cứng, có nhiều cành từ gốc và nhiều cành nhỏ mọc lan ra trên đất, có lông tơ màu trắng. Cây chỉ cao khoảng 20 – 40 cm.
Lá chỉ thiên là loại lá gốc mọc vòng, phiến lá dài tới 12 cm, phía dưới hẹp lại thành cuống ôm vào thân. Cả 2 mặt lá đều có lông cứng, lá mọc ở thân nhỏ và hẹp, nhiều răng cưa lượn sóng ở mép lá.
Hoa chỉ thiên có màu tím, thường mọc thành cụm, gồm 4 hoa tím nhạt mọc dài ra thành nhánh dài khoảng 10 cm. Quả có hình thoi 10 cạnh lồi. Mùa hoa nở thường kéo dài từ tháng 1 đến tháng 8 hàng năm. Có thể thua hái quanh năm, sử dụng tươi hoặc khô đều được.
Phân bố và thu hái cây chỉ thiên
Cây chỉ thiên có nguồn gốc từ các nước Châu Á, phân bố tập trùng nhiều tại miền Nam Trung Quốc và một số quốc gia như Malaysia, Thái Lan, Ấn Độ, Indonesia,… trong đó có Việt Nam.
Ở nước ta, loại cỏ này thường mọc hoang khắp các tỉnh từ đồng bằng đến đồi núi, ven đường đến những bãi cỏ khô.
Cây được thu hái quanh năm, nhưng người dân thường thu hoạch vào lúc cây còn có hoa.
Cách chế biến cây chỉ thiên thành thuốc
Tất cả các bộ phận của cây chỉ thiên đều có thể làm thuốc chữa bệnh. Trong Đông y, loại cây này được coi là một trong những vị thuốc không thể thiếu trong các bài thuốc chữa bệnh.
- Sau khi hái về, người ta thường đem đi rửa sạch, sau đó cắt ra từng khúc sao vàng cho khô rồi bảo quản dùng
- Có khi sau khi thu hái, người ta đem đi phơi khô, rồi cho vào túi nilon để bảo quản và sử dụng dần
Thành phần hóa học trong cây chỉ thiên
Theo cuốn sách “Những cây thuốc, vị thuốc Việt Nam” của GS. Đỗ Tất Lợi có ghi chép rằng cây có chứa chất tinh thể không có màu glucozit, không có chất ancaloit. Có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, tiêu viêm hiệu quả.
Cây chỉ thiên có tác dụng gì?
Cỏ chỉ thiên có tác dụng gì? Theo Đông Y, cây này có vị đắng, tính hàn, không có độc có tác dụng lợi tiểu, tiêu thủng, tiêu viêm, giải độc. Ngoài ra, còn có thể chữa cảm sốt, chảy máu mũi, đau mắt đỏ, bệnh vàng da, trị rắn cắn cùng một số tác dụng khác như:
- Tác dụng của cây chỉ thiên điều trị viêm amidan, viêm họng, giúp tiêu đờm, tiêu viêm.
- Tác dụng của cây chỉ thiên trị viêm xoang.
- Tác dụng cây chỉ thiên điều trị viêm loét dạ dày mãn tính.
- Cỏ chỉ thiên điều trị viêm mũi, chảy máu cam.
- Cỏ chỉ thiên có tác dụng làm thuốc tẩy giun.
- Cỏ chỉ thiên có tác dụng điều trị chứng đau nhức xương khớp, phong tê thấp.
- Cỏ chỉ thiên điều trị các bệnh ngoài da như bị nấm, mụn nhọt, lở loét.
- Chữa bệnh vàng da, giảm sưng đau, giải độc do rắn cắn.
- Chữa viêm loét miệng, lưỡi, giữ cho hơi thở luôn được thơm tho.
Cách dùng cây chỉ thiên hiệu quả
Cách dùng cây chỉ thiên rất đơn giản mà lại hiệu quả nhưng không phải ai cũng biết. Cây có thể dùng tươi hoặc khô, sắc uống hay hãm trà hoặc tán bột để uống đều được tùy theo ý thích của mỗi người. Dưới đây là cách sử dụng cây chỉ thiên đơn giản và phổ biến nhất:
Cách dùng độc vị cây chỉ thiên
Bạn có thể dùng độc vị cây thuốc này, không cần kết hợp với các vị thuốc khác nếu không có đầy đủ. Cách dùng như sau:
- Lấy 9 – 16gram cây chỉ thiên khô, sau đó rửa qua bằng nước sạch, để ráo.
- Sau đó đun sôi với 500ml nước lọc, sắc đến khi cạn còn 200ml nước thì tắt bếp. Hãy duy trì sử dụng làm thức uống hằng ngày để bệnh tiến triển tốt hơn.
Cách dùng cây chỉ thiên chữa ho, viêm họng, viêm amidan
Cây Chỉ Thiên có tính hàn có kết hợp với một số loại thảo dược khác trong tự nhiên để làm thuốc chữa ho, viêm họng cực kì hiệu quả với cách dùng như sau:
Nếu bạn bị ho hay viêm họng, bạn chỉ cần dùng hoa và lá chỉ thiên 10g, 10g lá bướm bạc, 2g hạt núc nác. Sau đó, đem tất cả nguyên liệu đun sắc với 1 lít nước lọc, đun trong vòng 15 phút thì tắt bếp, để nguội và sử dụng các buổi trong ngày.
Cây chỉ thiên chữa bệnh gì?
Cây chỉ thiên là loại thảo dược không có độc, tính bình, an toàn tuyệt đối đối với sức khỏe người dùng. Là loại vị thuốc trong các bài thuốc Đông y từ xưa đến nay. Vị thuốc này được các thầy thuốc dùng để chữa các bệnh sau:
Cây chỉ thiên chữa mụn nhọt, đinh râu
Bạn hãy dùng lá chỉ thiên tươi, sau đó giã nát cùng giấm hoặc muối rồi dùng bã thuốc đó đắp lên vết vùng bị mụn nhọt hoặc đinh râu
Cây chỉ thiên chữa ung nhọt độc mọc ở dưới nách
Để chữa ung nhọt độc, nên sử dụng toàn bộ cây chỉ thiên tươi, rồi cho thêm muối và giấm, sau đó giã nát và đắp vào chỗ bị ung nhọt.
Cây chỉ thiên chữa bệnh chảy máu cam
Dùng cây chỉ thiên tươi khoảng 30g, nấu cùng với 1 lá gan lợn. Hầm trong khoảng 30 phút sau đó ăn cả cái lẫn nước thuốc. Duy trì sử dụng liên tục trong 3 – 4 ngày.
Cây chỉ thiên chưa môi lở sưng đau
Dùng lá chỉ thiên tươi, cho thêm một chút muối, rồi giã nát sau đó vắt lấy nước thuốc bôi vào vết thương hoặc đắp vào chỗ bị sưng đau.
Cây chỉ thiên chữa viêm họng, viêm amidan
Dùng cây chỉ thiên khô 30g, hãm cùng 500 ml nước sôi trong vòng nửa tiếng, chia nhiều lần uống trong ngày.
Ngoài ra, mọi người có thể dùng lá tươi, cho chút xíu muối rồi nhai và nuốt dần.
Cây chỉ thiên chữa viêm loét miệng lưỡi
Dùng chỉ thiên khô 60g. Sắc cùng với 600ml nước để uống trong ngày. Sử dụng mỗi ngày 1 thang thuốc.
Cây chỉ thiên chữa nhiệt lâm (đái buốt, đái rắt, đái nhỏ giọt)
Dùng toàn bộ cây chỉ thiên khoảng 130g, thịt lợn nạc 200g, một chút xíu muối. Cho tất cả vào nồi, sắc lấy nước uống. Ăn cả cái lẫn nước, mỗi ngày dùng một thang thuốc.
Cây chỉ thiên chữa bí đái
Bạn chỉ cần sử dụng cây chỉ thiên tươi khoảng 50g. Sắc lấy nước uống trong ngày. Duy trì liên tục sẽ khỏi bệnh.
Cây chỉ thiên chữa bệnh vàng da
Dùng chỉ thiên tươi, sử dụng cả rễ, khoảng 150g. Sau đó nấu cùng với 100g thịt lợn. Nấu ăn liên tục trong vòng 4 – 5 ngày.
Cây chỉ thiên chữa cước khí
Dùng chỉ thiên tươi khoảng 60g, đậu phụ 100g. Cho tất cả vào nồi nấu khoảng 20 phút rồi tắt bếp. Cho ra chén và ăn cả cái lẫn nước.
Cách phân biệt cây chỉ thiên thật và giả
Nhiều người thường vẫn hay nhầm lẫn giữa cây chỉ thiên thật và cây chỉ thiên giả có tên là tiền hồ nam, thuộc họ cỏ roi ngựa. Loài cây này có hình dáng giống với cây chỉ thiên nhưng tính vị và tác dụng lại rất khác nhau. Cây tiền hồ nam có vị đắng, có tác dụng làm thuốc bổ, chữa ho và trừ giun.
Hình ảnh cây chỉ thiên giả
Ngày nay, cây chỉ thiên thật giả lẫn lộn tràn lan trên thị trường, để tránh những nhầm lẫn mua phải hàng giả, hàng kém chất lượng. Khách hàng nên ưu tiên lựa chọn những cửa hàng có uy tín, chất lượng được nhiều người tin tưởng và mua hàng. Để tránh gặp phải các tác dụng phụ không mong muốn.
Đối tượng sử dụng cây chỉ thiên
- Bệnh nhân viêm họng, viêm amidan.
- Người bị cảm sốt.
- Bệnh nhân viêm loét dạ dày mãn tính, viêm mũi.
- Người bị đau nhức xương khớp, phong tê thấp.
- Người mắc các bệnh ngoài da như nấm, lở loét, mụn nhọt.
- Cây chỉ thiên tuy là dược liệu không độc, an toàn cho người dùng, nhưng đối với các trường hợp người có thể suy nhược, phụ nữ đang mang thai và cho con bú nên tham khảo ý kiến của các bác sĩ, thầy thuốc Đông y trước khi sử dụng.
- Tuyệt đối không nên dùng cho bệnh nhân thuộc chứng hàn.